در سال‌های اخیر با رشد سریع ارزهای دیجیتال، فرصت‌های تازه‌ای برای کسب درآمد به‌وجود آمده است. اما همان‌طور که فناوری‌های نوین مزایای زیادی دارند، تهدیدات و سوءاستفاده‌های امنیتی جدیدی به همراه آنها پدیدار می‌شوند. یکی از این تهدیدها که به‌طور مستقیم کاربران عادی و حتی سازمان‌ها را درگیر می‌کند، کریپتو جکینگ(Cryptojacking) یا همان استخراج پنهانی ارز دیجیتال است.
این پدیده می‌تواند بدون اطلاع شما منابع سیستم‌تان را در اختیار مجرمان سایبری قرار داده و باعث کاهش کارایی دستگاه، افزایش هزینه برق و حتی خرابی سخت‌افزار شود.
در این مطلب به‌صورت کامل به بررسی کریپتو جکینگ، روش‌های شناسایی، تاثیرات آن و راهکارهای مقابله با این تهدید می‌پردازیم.
کریپتوجکینگ چیست؟
کریپتوجکینگ به فرآیندی گفته می‌شود که در آن مهاجمان سایبری با نصب مخفیانه یک کد یا بدافزار، از منابع پردازشی دستگاه قربانی برای استخراج (ماینینگ) ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. این کار بدون اجازه و اطلاع صاحب دستگاه انجام می‌شود و معمولا هیچ سودی برای قربانی ندارد.
در واقع، به‌جای خرید تجهیزات ماینینگ و مصرف برق توسط خود مهاجم، او از کامپیوتر، لپ‌تاپ، تلفن همراه و حتی سرورهای دیگران برای استخراج ارز دیجیتال بهره می‌گیرد.
مکانیسم عملکرد کریپتوجکینگ
کریپتوجکینگ می‌تواند به دو شکل اصلی اتفاق بیفتد:
- بدافزار نصب‌شده روی سیستم (File-based):
در این روش، مهاجم یک بدافزار یا اسکریپت مخرب را روی سیستم قربانی نصب می‌کند. این بدافزار در پس‌زمینه اجرا شده و پردازنده (CPU) یا کارت گرافیک (GPU) را برای عملیات استخراج درگیر می‌کند. - اسکریپت‌های مبتنی بر وب (Browser-based):
برخی وب‌سایت‌ها یا تبلیغات آلوده شامل اسکریپت‌هایی هستند که هنگام بازدید کاربر از سایت اجرا می‌شوند. این اسکریپت‌ها از توان پردازشی مرورگر کاربر برای استخراج ارز دیجیتال استفاده می‌کنند. در این حالت، تنها با باز بودن صفحه مرورگر، فرآیند استخراج (ماین) ادامه می‌یابد.
چرا کریپتوجکینگ محبوب است؟
مجرمان سایبری به دلایل مختلفی از کریپتوجکینگ استفاده می‌کنند:
- هزینه کمتر: نیازی به خرید سخت‌افزارهای گران‌قیمت ماینینگ نیست.
- ریسک پایین‌تر نسبت به باج‌افزار: شناسایی آن دشوارتر است زیرا معمولا سیستم قربانی همچنان قابل استفاده باقی می‌ماند.
- سود بلندمدت: حتی اگر هر سیستم توان کمی داشته باشد، استفاده هم‌زمان از هزاران دستگاه می‌تواند سود زیادی برای مهاجم ایجاد کند.
نشانه‌های کریپتوجکینگ
شناسایی کریپتوجکینگ ممکن است دشوار باشد، اما برخی نشانه‌ها می‌تواند کاربر را مشکوک کند:
- کند شدن عملکرد سیستم و کاهش سرعت اجرای برنامه‌ها
- افزایش ناگهانی مصرف CPU یا GPU
- داغ شدن بیش از حد دستگاه یا روشن شدن مداوم فن‌ها
- کاهش سریع شارژ باتری در تلفن همراه
- افزایش هزینه‌های برق بدون دلیل مشخص
وی پی اس یک ماشین مجازی کامل است که از طریق Remote Desktop در سیستم عامل ویندوز در دسترس خواهد بود.
خرید وی پی اس در پنج موقعیت جغرافیایی ایران، ترکیه، هلند، آلمان و آمریکا با قابلیت تحویل آنی در پارسدو فراهم است.
پیامدهای کریپتوجکینگ
کریپتوجکینگ می‌تواند پیامدهای متعددی برای کاربر یا سازمان‌ها به همراه داشته باشد، از جمله:
- کاهش عمر سخت‌افزار: استفاده مداوم از CPU و GPU باعث استهلاک سریع‌تر می‌شود.
- افزایش هزینه‌ها: هزینه برق و تعمیرات سخت‌افزاری به‌طور غیرمستقیم به کاربر تحمیل می‌شود.
- کاهش بهره‌وری سازمان‌ها: در محیط‌های سازمانی، سیستم‌های آلوده کارایی پایین‌تری دارند و این مسئله می‌تواند پروژه‌ها را مختل کند.
- خطر نفوذ بیشتر: وجود بدافزار نشان می‌دهد که سیستم امنیت کافی ندارد و ممکن است برای حملات بعدی نیز آسیب‌پذیر باشد.
روش‌های مقابله با کریپتوجکینگ
برای جلوگیری از آلوده شدن سیستم‌ها به کریپتوجکینگ، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- به‌روزرسانی منظم سیستم‌عامل و نرم‌افزارها برای رفع آسیب‌پذیری‌ها
- استفاده از آنتی‌ویروس و آنتی‌مالور قدرتمند که توانایی شناسایی اسکریپت‌های ماینینگ را داشته باشد
- نصب افزونه‌های امنیتی مرورگر برای مسدود کردن اسکریپت‌های مخرب
- مانیتورینگ منابع سیستم به‌ویژه CPU و GPU برای شناسایی فعالیت‌های غیرعادی
- آموزش کاربران در مورد خطرات کلیک روی لینک‌های ناشناس یا دانلود نرم‌افزارهای غیرمعتبر
با رشد بازار ارزهای دیجیتال و افزایش قیمت کوین‌ها، انتظار می‌رود کریپتوجکینگ همچنان یکی از تهدیدات مهم سایبری باقی بماند. مهاجمان احتمالا روش‌های پیچیده‌تری برای مخفی‌سازی فعالیت‌های خود توسعه خواهند داد. بنابراین، افزایش آگاهی امنیتی و به‌کارگیری راهکارهای پیشگیرانه اهمیت زیادی دارد.
جمع‌بندی
کریپتوجکینگ (cryptojacking) یکی از تهدیدات نوظهور در دنیای امنیت سایبری است که بدون اطلاع کاربر، منابع سیستم او را برای استخراج ارز دیجیتال مورد سوءاستفاده قرار می‌دهد. این حمله می‌تواند کارایی سیستم‌ها را کاهش داده، هزینه‌های اضافی ایجاد کند و حتی زمینه‌ساز نفوذهای بعدی باشد. شناسایی به‌موقع نشانه‌ها و به‌کارگیری اقدامات امنیتی می‌تواند نقش موثری در جلوگیری از این تهدید داشته باشد.
