در چند سال اخیر، تجربه گیمینگ در لینوکس بهطور چشمگیری ارتقا یافته است. اگرچه بسیاری از بازیها هنوز بهصورت بومی برای لینوکس عرضه نمیشوند، اما با فناوریهایی مانند لایههای سازگاری (Compatibility Layers) و ابزارهای ویژه، دارندگان سیستمهای لینوکسی میتوانند تعداد زیادی از بازیهای ویندوزی را هم اجرا کنند.
آنچه در انتخاب یک توزیع (distro) مناسب برای این منظور اهمیت دارد، فقط بحث نصب بازی نیست، بلکه دیده شدن سختافزار، درایورهای گرافیکی، ابزار گیمینگ، لایههای سازگاری و تجربه کلی کاربر نیز مهم است.
در این مطلب به معرفی چند توزیع لینوکسی میپردازیم که بر مبنای قابلیتهای گیمینگ و اجرای بازیهای مخصوص ویندوز، گزینههای بسیار مناسبی محسوب میشوند.
چرا انتخاب توزیع مناسب اهمیت دارد؟
به معنای دقیق و از نظر فنی، میتوانید تقریبا هر توزیع لینوکس را نصب کنید و با چند تغییر، بازی را به کار بیندازید. اما اگر تازه شروع کردهاید یا چیزی میخواهید که فقط کار کند، نمیخواهید ساعتها صرف پیکربندی درایورها، ابزارهای بازی و تنظیمات سازگاری کنید. اینجاست که توزیعهای تخصصی بازی لینوکس وارد میشوند!
این توزیعها با در نظر گرفتن بازی ساخته شدهاند، به این معنی که با درایورهای مناسب، ابزارهای از پیش نصب شده و بهینهسازیها ارائه میشوند تا بتوانید آنها را نصب کنید و مستقیم به بازی بپردازید و در این مطلب، به بهترین توزیعهای لینوکس برای بازی، به ویژه برای انجام بازیهای ویندوز، خواهیم پرداخت.
خبر خوب این است که بازی در لینوکس در سالهای اخیر به طرز چشمگیری بهبود یافته است. علاوه بر بسیاری از عناوین بومی لینوکس که از قبل موجود هستند، میتوانید با استفاده از ابزارهای سازگاری مانند Proton (که در Steam تعبیه شده است) و Wine، تعداد زیادی از بازیهای مخصوص ویندوز را نیز بازی کنید. در واقع، تقریبا ۸۰٪ از محبوبترین بازیهای ویندوز اکنون با کمترین تلاش یا بدون هیچ تلاش اضافی، روی لینوکس اجرا میشوند.
با در نظر داشتن این موارد، در ادامه به معرفی توزیعهایی میپردازیم که برای گیمینگ به ویژه اجرای بازیهای ویندوزی توصیه میشوند.
Pop!_OS
این توزیع که توسط شرکت سختافزاری System76 توسعه داده میشود، گزینهای بسیار مناسب برای کسانی است که میخواهند لینوکس را برای گیمینگ استفاده کنند، بدون اینکه وارد پیچیدگیهای زیاد شوند.
چرا برای گیمینگ مناسب است؟
- هنگام نصب، نسخههایی عرضه میشوند که همراه با درایور NVIDIA یا درایور Intel/AMD هستند، بنابراین کاربر نیازی به جستجوی جداگانه درایور ندارد.
- ابزارهایی مانند Steam و Lutris به راحتی نصب میشوند، بدین معنی که اجرای بازیهای ویندوزی با چند مرحله ساده امکانپذیر است.
- پشتیبانی از GameMode، این سیستم با بهینهسازیهایی ارائه میشود که به لطف GameMode شرکت Feral Interactive، عملکرد بازی را بهبود میبخشد.
اگر کاربر مبتدی هستید ولی میخواهید تجربه خوب گیمینگ داشته باشید، Pop!_OS انتخاب هوشمندی به شمار میآید.
اوبونتو (با Game Tweaks)
Ubuntu همچنان یکی از محبوبترین توزیعهای لینوکس برای کاربران دسکتاپ به شمار میرود و از لحاظ جامعه کاربری، مستندات و پشتیبانی، بسیار قوی است.
دلیل مناسب بودن برای گیمینگ:
- جامعه بزرگی از کاربران دارد و تقریبا برای هر مشکلی راهکارهایی یافت میشود.
- میتوان به آسانی مخزن (PPA)های متنوع برای نصب درایورهای گرافیکی، Wine، Lutris و دیگر ابزارهای گیمینگ را اضافه کرد.
- پایدار و قابل اعتماد – از آنجایی که اوبونتو به طور گسترده آزمایش شده است، با خرابیهای غیرمنتظره یا بهروزرسانیهای ناقص مواجه نخواهید شد.
اگرچه از ابتدا توزیع گیمینگ نیست، اما قابلیتش به سرعت قابل ارتقا است و اگر تمایل دارید با لینوکس کار کنید و بعد گیمینگ را هم شروع کنید، Ubuntu گزینه مطمئنی است.
برای بهترین تجربه، آخرین درایورهای GPU را از مخازن رسمی اوبونتو نصب کنید و لایه سازگاری Steam Proton را فعال کنید. پس از انجام این کار، میتوانید اکثر بازیهای ویندوز را به راحتی اجرا کنید.
Manjaro
اگر پیشتر به Arch Linux فکر کردهاید اما از پیچیدگی آن فاصله گرفتهاید، Manjaro گزینهای واقعا خوب برای گیمینگ است.
ویژگیهای برجسته:
- مدل rolling release دارد، این یعنی کرنل و درایورها و نرمافزارها همواره بهروز هستند، که برای گیمینگ اهمیت دارد.
- نصب Steam، Lutris، Wine و دیگر ابزارهای مرتبط گیمینگ در آن بسیار ساده است.
- دسترسی به مخزن AUR (Arch User Repository) به شما اجازه میدهد بستههای جامعه کاربر برای بازیها، شبیهسازها، پچها و افزونهها را بهراحتی نصب کنید.
اگر میخواهید فناوریهای جدیدتر بازیها (مثل کارتهای گرافیکی جدید، تکنولوژیهای نمایش) را بهروز داشته باشید، Manjaro انتخاب بسیار جذابی است.
Fedora Games Spin
این نسخه از Fedora بهطور خاص برای گیمرها طراحی شده است و اساسیترین ویژگیاش حضور تعداد زیادی بازی از قبل نصبشده و نمایی مناسب برای شروع سریع است.
امکانات مهم:
- بیش از هزار بازی متنباز و رایگان از قبل نصب شده است، اگر میخواهید با بازیهای بومی لینوکس شروع کنید و سپس بازیهای ویندوزی را هم اضافه کنید، گزینه خوبی است.
- از لحاظ نرمافزار و درایورها، نسخه به نسبت جدیدی از کرنل و Mesa و سایر درایورها دارد که برای کارتهای گرافیکی جدید مناسب است.
- با ابزارهایی مانند Steam، Lutris و Wine نیز میتوان بازیهای ویندوزی را راهاندازی کرد.
این توزیع برای کاربران تازهکار یا کسانی که دوست دارند «همه چیز آماده باشد» بسیار مناسب است.
Garuda Linux (Dragonized Gaming Edition)
Garuda Linux یک توزیع تقریبا جدید است، اما برای گیمرها به سرعت تبدیل به گزینه محبوب شده است.
ویژگیهای شاخص:
- ابزارهای گیمینگ مثل Steam, Lutris, PlayOnLinux و wine از ابتدا نصب شدهاند.
- بهینهسازیهای ویژهای دارد: از جمله استفاده از ZRAM، فایل سیستم Btrfs با اسنپ شات خودکار، پروفایلهای عملکرد برای بازی.
- مدل بهروزرسانی Rolling Release بر پایه Arch دارد، بنابراین سختافزار جدید و درایورهای تازه را سریع دریافت میکند.
اگر به دنبال «توزیعی آماده برای گیمینگ» هستید که بدون دردسر باشد، Garuda انتخاب بسیار عالی است.
برای پروژههای مهم خود به دنبال سرور مطمئن هستید؟ خرید سرور مجازی با IP ثابت و سرعت بالا در پارسدو، گزینهای ایدهآل است.
CachyOS
CachyOS یکی از گزینههای تازهتر در دنیای لینوکس است که ویژه گیمرها طراحی شده و توجه بسیاری را جلب کرده است.
نقاط تمایز:
- ابزارهای گیمینگ از پیش نصب شدهاند؛ شامل Steam، Lutris، لایه پروتون خاص CachyOS و دیگر گزینههای گرافیکی.
- بهینهسازیهای عملکردی دارد، کرنل مخصوص، اولویتبندی پردازنده و پروفایلهای مخصوص بازی.
- فناوریهای نمایش پیشرفته مانند DLSS، FSR و پشتیبانی از ردیابی پرتو (ray tracing) نیز هم نظر گرفته شدهاند.
اگر میخواهید جدیدترین فناوریها را در گیمینگ تجربه کنید و میخواهید توزیع شما «همهچیز آماده باشد»، CachyOS گزینهای برای بررسی جدی است و از آن به عنوان ستاره در حال ظهور گیمینگ لینوکس یاد میشود.
PikaOS
اگر میخواهید یک توزیع لینوکس مدرن، سبک و آماده برای بازی داشته باشید، PikaOS ارزش بررسی دارد. این توزیع جدیدتر است، اما به سرعت در بین گیمرهایی که به دنبال یک سیستم عامل بدون دردسر هستند، به یک سیستم محبوب تبدیل میشود.
چرا برای بازی عالی است:
- ابزارهای بازی داخلی – PikaOS به صورت پیشفرض با Steam، Lutris، Heroic Games Launcher و Wine عرضه میشود، بنابراین نیازی به اتلاف وقت برای پیدا کردن و نصب آنها ندارید.
- کرنل و درایورهای بهینه شده – با کرنل تنظیم شده سفارشی و درایورهای بهروز، در مقایسه با بسیاری از توزیعهای سنتی، عملکرد روانتری را مشاهده خواهید کرد.
- راهاندازی آسان – توسعهدهندگان PikaOS را طوری طراحی کردهاند که برای مبتدیان مناسب باشد، فقط آن را نصب کنید، Steam را اجرا و بدون مراحل اضافی بازی را شروع کنید.
- انتشار غلتان – مانند Manjaro و Garuda، PikaOS از مدل انتشار غلتان پیروی میکند، بنابراین همیشه آخرین پیشرفتهای مربوط به بازی و بهروزرسانیهای درایور را دریافت خواهید کرد.
PikaOS برای گیمرهایی که به دنبال توزیعی جدید، سریع و بهینه شده برای بازیهای ویندوز روی لینوکس هستند، بهترین گزینه است. این توزیع در حال حاضر یک ستاره در حال ظهور در عرصه بازی است و اگر کنجکاو هستید که چیز جدیدی را امتحان کنید که فقط کار کند، این ممکن است همان چیزی باشد که میخواهید.
نکات مهم برای انتخاب و شروع گیمینگ در لینوکس
- بررسی سازگاری بازیها: لایههای سازگاری مانند Wine یا Proton نقش مهمی دارند، برای یک بازی خاص، ابتدا بررسی کنید که چگونه در لینوکس اجرا میشود.
- درایورهای گرافیکی: مطمئن شوید که توزیع انتخابی شما درایور مناسب کارت گرافیک (NVIDIA، AMD، Intel) را دارد یا نصب آن بهراحتی امکانپذیر است.
- آپدیتپذیری: چون فناوری بازی و سختافزار مدام پیشرفت میکند، توزیعی که بهروزرسانیهای سریع دارد (rolling یا مخازن فعال) مزیت دارد.
- ابزارهای گیمینگ آماده: اگر نمیخواهید زمان زیادی برای نصب و پیکربندی بگذارید، انتخاب توزیعی که ابزارها را از ابتدا دارد، بسیار هوشمندانه است.
- تجربه کاربری شخصی: اگر تازه وارد هستید، توزیعی با رابط کاربری ساده و جامعه بزرگ پیشنهاد میشود. اگر حرفهای هستید و میخواهید تکنولوژیهای جدید را تجربه کنید، گزینههای پیشرفتهتر را مدنظر بگیرید.
جمعبندی
لینوکس دیگر محدود به برنامهنویسان و کاربران حرفهای نیست، این سیستمعامل اکنون به یکی از پلتفرمهای قدرتمند و قابل اعتماد برای گیمینگ، حتی در اجرای بازیهای مخصوص ویندوز، تبدیل شده است. نکته کلیدی در دستیابی به بهترین تجربه، انتخاب توزیعی است که با نیاز و سبک کاربری شما سازگار باشد، از گزینههای ساده و آماده برای مبتدیان گرفته تا توزیعهای منعطف و قابل تنظیم برای کاربران حرفهای.
اگر در آغاز مسیر هستید و به دنبال راهکاری بدون پیچیدگی میگردید، Pop!_OS و Ubuntu انتخابهایی ایدهآل محسوب میشوند. این دو توزیع، نصب آسان، پشتیبانی گسترده و سازگاری بالا با سختافزارهای مختلف را در اختیار شما قرار میدهند.
در مقابل، اگر بهروز بودن، کنترل کامل روی سیستم و انعطافپذیری برای شما اهمیت دارد، توزیعهایی مانند Manjaro و Garuda Linux گزینههایی قدرتمند و کارآمد هستند که به شما امکان میدهند محیط گیمینگ خود را دقیقا مطابق سلیقهتان شخصیسازی کنید.
همچنین اگر میخواهید بدون صرف زمان برای پیکربندی و تنظیمات اضافی وارد دنیای بازی شوید، توزیعهایی مانند CachyOS و Fedora Games Spin و PikaOS تجربهای آماده برای گیمینگ را در اختیارتان میگذارند.
در نهایت، دنیای گیمینگ در لینوکس هر روز در حال رشد و پیشرفت است. با انتخاب توزیع مناسب، سختافزار سازگار و کمی تنظیمات بهینه، میتوانید از اجرای روان و لذتبخش بازیهای ویندوزی در محیط لینوکس بهرهمند شوید.