Node.js یکی از محبوبترین پلتفرم‌های سمت سرور برای اجرای کدهای جاوااسکریپت است که به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد اپلیکیشن‌های وب، APIها، سرویس‌های لحظه‌ای (Real-Time) و حتی ابزارهای خط فرمان را ایجاد کنند. همراه با آن، npm (Node Package Manager) به‌عنوان یک مدیر بسته قدرتمند، مدیریت وابستگی‌ها و کتابخانه‌های مختلف را برای پروژه‌ها ساده می‌سازد.
اگر شما یک توسعه‌دهنده وب، مدیر سرور یا صاحب کسب‌وکار آنلاین هستید، نصب صحیح Node.js و npm روی سرور اوبونتو اهمیت زیادی در سرعت، امنیت و کارایی پروژه‌های شما خواهد داشت.
در این مطلب قصد داریم مراحل راه‌اندازی و نصب Node.js و npm روی اوبونتو ۲۴.۰۴ را به‌طور کامل توضیح دهیم.
چرا Node.js و npm مهم هستند؟
پیش از شروع نصب، بهتر است اهمیت این دو ابزار را مرور کنیم:
- Node.js یک محیط اجرایی مبتنی بر موتور V8 گوگل کروم است که امکان اجرای کدهای جاوااسکریپت در سمت سرور را فراهم می‌کند.
- npm به‌عنوان بزرگترین مخزن نرم‌افزاری جهان شناخته می‌شود و شامل میلیون‌ها کتابخانه متن‌باز است. این ابزار به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند به‌راحتی پکیج‌ها را نصب، به‌روزرسانی یا حذف کنند.
مزایای اصلی استفاده از Node.js و npm عبارتند از:
- سرعت بالا در پردازش درخواست‌ها
- پشتیبانی گسترده جامعه متن‌باز
- توسعه اپلیکیشن‌های مقیاس‌پذیر و آنی
- مدیریت ساده وابستگی‌های پروژه
روش‌های نصب Node.js در اوبونتو
برای نصب Node.js و npm روی اوبونتو چندین روش وجود دارد که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند. در ادامه روش‌های اصلی را بررسی می‌کنیم.
نصب Node.js از مخازن پیشفرض اوبونتو
ساده‌ترین روش نصب است، اما معمولا نسخه‌های قدیمی‌تر Node.js در مخازن رسمی اوبونتو وجود دارد.
sudo apt update sudo apt install nodejs npm -y
پس از نصب، می‌توانید نسخه Node.js و npm را بررسی کنید:
node -v npm -v
نکته: اگر پروژه شما نیازمند آخرین نسخه پایدار باشد، این روش توصیه نمی‌شود.
نصب Node.js با استفاده از NodeSource (توصیه شده)
NodeSource نسخه‌های جدیدتر Node.js را ارائه می‌دهد و یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای نصب است.
ابتدا مخزن NodeSource را اضافه کنید. فرض کنیم می‌خواهید نسخه LTS را نصب کنید:
curl -fsSL https://deb.nodesource.com/setup_lts.x | sudo -E bash -
سپس Node.js را نصب کنید:
sudo apt install -y nodejs
بررسی نسخه‌ها:
node -v npm -v
در این روش npm به همراه Node.js نصب می‌شود و دیگر نیازی به نصب جداگانه آن نیست.
نصب Node.js با استفاده از NVM (Node Version Manager)
اگر نیاز دارید چندین نسخه از Node.js را روی یک سرور مدیریت کنید، استفاده از NVM بهترین انتخاب است.
ابتدا NVM را نصب کنید:
curl -o- https://raw.githubusercontent.com/nvm-sh/nvm/v0.39.7/install.sh | bash
سپس برای فعال‌سازی NVM
source ~/.bashrc
اکنون می‌توانید نسخه‌های مختلف Node.js را نصب کنید. برای مثال:
nvm install --lts
یا نصب نسخه خاص:
nvm install 20
برای تغییر نسخه فعال:
nvm use 20
این روش برای توسعه‌دهندگانی که روی چند پروژه با نسخه‌های مختلف کار می‌کنند، ایده‌آل است.
مدیریت npm و نصب بسته‌ها
پس از نصب Node.js، ابزار npm هم در دسترس خواهد بود. شما می‌توانید از آن برای نصب پکیج‌های مختلف استفاده کنید.
نصب پکیج به صورت سراسری (Global)
مثال: نصب ابزار pm2 برای مدیریت فرآیندهای Node.js
sudo npm install -g pm2
نصب پکیج در پروژه
ابتدا یک پروژه جدید بسازید:
mkdir myapp cd myapp npm init -y
سپس یک پکیج نصب کنید:
npm install express
این دستور پکیج Express را به پروژه اضافه می‌کند و در فایل package.json ذخیره می‌شود.
خرید VPS لینوکس با دسترسی کامل SSH و منابع اختصاصی، مناسب برای برنامه‌نویسان، توسعه‌دهندگان و مدیران سایت در پارسدو فراهم است.
به‌روزرسانی Node.js و npm
برای به‌روزرسانی npm به آخرین نسخه:
npm install -g npm
اگر از NodeSource یا NVM استفاده کرده باشید، می‌توانید Node.js را نیز به‌راحتی ارتقا دهید. برای مثال در NVM:
nvm install node --reinstall-packages-from=node
نکات امنیتی در استفاده از Node.js
از آنجایی که Node.js یکی از پرکاربردترین ابزارهای توسعه است، رعایت نکات امنیتی ضروری است:
- همیشه آخرین نسخه پایدار Node.js را نصب کنید.
- بسته‌های npm را فقط از منابع معتبر نصب کنید.
- به‌طور منظم وابستگی‌های پروژه را به‌روزرسانی کنید.
- از ابزارهایی مانند npm audit برای بررسی آسیب‌پذیری‌ها استفاده کنید:
npm audit
جمع‌بندی
در این مطلب به‌صورت گام‌به‌گام نحوه نصب Node.js و npm روی اوبونتو را بررسی کردیم. سه روش اصلی برای نصب وجود دارد:
۱. استفاده از مخازن پیشفرض اوبونتو (ساده اما قدیمی)
2. استفاده از NodeSource (مناسب برای نسخه‌های پایدار و جدید)
3. استفاده از NVM (بهترین گزینه برای مدیریت چند نسخه)
با نصب Node.js و npm می‌توانید پروژه‌های خود را با سرعت بیشتر، امنیت بالاتر و انعطاف‌پذیری بیشتر توسعه دهید. Node.js و npm نه‌تنها ابزارهای قدرتمندی برای توسعه‌دهندگان وب هستند، بلکه نقش مهمی در زیرساخت‌های نرم‌افزاری مدرن و اپلیکیشن‌های مقیاس‌پذیر دارند.
