چگونه بررسی کنیم که یک بسته در لینوکس نصب شده است؟
درک و مدیریت بسته‌های نصب‌شده در لینوکس برای حفظ یک سیستم امن و کارآمد ضروری است. بسته‌های نصب‌شده به برنامه‌های نرم‌افزاری و اجزای سیستمی اضافه‌شده به محیط لینوکس شما از طریق مدیران بسته اشاره دارند. با بررسی منظم نصب بسته در لینوکس، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که سیستم شما بهینه و عاری از نرم‌افزارهای قدیمی یا غیرضروری باقی می‌ماند و به مدیریت سیستم و عیب‌یابی آن کمک می‌کند.
پیش‌نیازها برای بررسی نصب بودن یک بسته در لینوکس
برای بررسی و مدیریت بسته‌های نصب‌شده در لینوکس، ابتدا موارد زیر را بررسی کنید:
- مطمئن شوید که از امتیازات مدیریتی برخوردار هستید، زیرا برخی از دستورات ممکن است به sudo نیاز داشته باشند.
- مدیر بسته توزیع لینوکس خود (APT، DNF، Pacman و غیره) را شناسایی کنید.
- یک سرور مجازی لینوکس که یک توزیع لینوکس سازگار (اوبونتو، دبیان، CentOS) را اجرا می‌کند.
- برای نتایج دقیق، به‌روزرسانی فهرست بسته‌ها (sudo apt update، dnf check-update) را اجرا کنید. برای جلوگیری از خطا هنگام بررسی نرم‌افزارهای نصب‌شده، از نام‌های دقیق بسته‌ها استفاده کنید.
بررسی بسته‌های نصب‌شده توسط Package Manager
استفاده از Package Manager کارآمدترین و مطمئن‌ترین روش برای بررسی بسته‌های نصب‌شده در لینوکس است، زیرا مستقیم از دیتابیس سیستم برای تایید نرم‌افزارهای نصب‌شده و وابستگی‌های آنها کوئری می‌گیرد.
Package Managerها خروجی ساختاریافته‌ای ارائه می‌دهند که دقت را در توزیع‌های مختلف تضمین نموده و در عین حال امکان مدیریت، به‌روزرسانی و حذف یکپارچه بسته‌ها را فراهم می‌کند.
سیستم‌های مبتنی بر دبیان و اوبونتو (APT & DPKG)
توزیع‌های مبتنی بر Debian، مانند Ubuntu، Linux Mint و Pop!_OS، از APT و DPKG برای مدیریت بسته‌ها استفاده می‌کنند.
می‌توانید از دستورات زیر برای بررسی قابل اعتماد نصب بودن یک بسته استفاده کنید.
استفاده از dpkg (مدیر بسته سطح پایین)
دستور dpkg -l تمام بسته‌های نصب‌شده و جزئیات آنها را فهرست می‌کند:
خروجی:
بخش grep opera خروجی را فیلتر می‌کند تا نشان دهد که آیا opera نصب شده است یا خیر. اگر هیچ خروجی ظاهر نشود، بسته نصب نشده است.
استفاده از apt (مدیر بسته سطح بالاتر)
دستور apt list –installed نمای واضح‌تری از بسته‌های نصب شده ارائه می‌دهد:
خروجی:
اگر بسته نصب شده باشد، با جزئیاتی مانند نسخه و معماری نمایش داده می‌شود.
RHEL، CentOS، Rocky Linux و Fedora (DNF، YUM و RPM)
توزیع‌های مبتنی بر Red Hat از DNF، YUM و RPM به عنوان مدیر بسته استفاده می‌کنند. این ابزارها به شما امکان می‌دهند بسته‌های نصب شده در لینوکس را برای بسته‌های خاص بررسی کنید.
استفاده از dnf (سیستم‌های مدرن)
دستور dnf list installed بسته‌های نصب شده را بررسی می‌کند و بسته‌های مورد نظر شما را فیلتر می‌کند:
خروجی
اگر هیچ خروجی برگردانده نشود، بسته وجود ندارد.
استفاده از yum (سیستم‌های قدیمی)
دستور yum list installed مشابه DNF عمل می‌کند، تمام بسته‌های نصب شده را فهرست می‌کند و به شما امکان می‌دهد بررسی کنید که آیا بسته در لینوکس نصب شده است یا خیر:
خروجی
استفاده از rpm (کوئری مستقیم بسته)
دستور rpm -q از دیتابیس RPM برای بسته مشخص شده کوئری می‌گیرد:
خروجی
اگر بسته نصب شده باشد، نام و نسخه را نشان می‌دهد.
Arch Linux و Manjaro (پکمن)
توزیع‌های مبتنی بر آرچ، از جمله مانجارو، از Pacman برای مدیریت بسته‌ها استفاده می‌کنند.
استفاده از Pacman
دستور pacman -Q دیتابیس بسته‌ها را برای یافتن بسته خاص بررسی می‌کند:
خروجی
اگر بسته نصب شده باشد، نام و نسخه آن را نشان می‌دهد. اگر وجود نداشته باشد، یک پیام خطا نمایش داده می‌شود.
OpenSUSE (زیپر)
اوپن‌سوزه از Zypper برای مدیریت بسته‌ها استفاده می‌کند.
استفاده از Zypper
دستور zypper se –installed-only نتایج جستجو را فیلتر می‌کند تا فقط بسته‌های نصب شده را نشان دهد و به شما امکان می‌دهد بسته‌های نصب شده را در لینوکس به راحتی بررسی کنید:
خروجی
Alpine لینوکس (APK)
آلپین لینوکس که به خاطر طراحی سبک خود شناخته می‌شود، از APK به عنوان مدیر بسته خود استفاده می‌کند. برای بررسی اینکه آیا بسته نصب شده است یا خیر، می‌توانید از دستور زیر در لینوکس استفاده کنید:
استفاده از apk
اطلاعات apk جزئیات بسته نصب شده را نشان می‌دهد:
خروجی
اگر بسته نصب نشده باشد، هیچ خروجی تولید نمی‌کند و به شما امکان می‌دهد بسته‌های نصب شده را در لینوکس به راحتی بررسی کنید.
Snap Packages
اسنپ یک مدیر بسته جهانی است که در توزیع‌های مختلف لینوکس کار می‌کند.
استفاده از snap
دستور snap list تمام بسته‌های نصب شده اسنپ را نشان می‌دهد و grep opera نتایج را برای نمایش بسته خاص فیلتر می‌کند:
خروجی
اگر بسته نصب شده باشد، نسخه و سایر جزئیات آن را نمایش می‌دهد.
بسته‌های Flatpak
Flatpak یکی دیگر از مدیران بسته جهانی است که برای اجرا در هر توزیع لینوکس طراحی شده است.
استفاده از flatpak
دستور flatpak list لیستی از بسته‌های نصب شده Flatpak را نمایش می‌دهد:
خروجی
استفاده از فیلترهای grep برای بسته خاص، نسخه و سایر جزئیات مربوطه را نشان می‌دهد.
خرید VPS لینوکس با دسترسی کامل SSH و منابع اختصاصی، مناسب برای برنامه‌نویسان، توسعه‌دهندگان و مدیران سایت در پارسدو فراهم است.
بررسی بسته‌های نصب شده در لینوکس با استفاده از روش‌های بصری
در حالی که ابزارهای خط فرمان روش‌های کارآمدی برای بررسی بسته‌های نصب شده در لینوکس ارائه می‌دهند، برخی از کاربران رابط‌های گرافیکی را برای یک تجربه بصری‌تر ترجیح می‌دهند.
مدیران بسته گرافیکی (GPM) یک رویکرد کاربرپسند برای مشاهده همه بسته‌های نصب شده و مدیریت نصب نرم‌افزار ارائه می‌دهند.
اکثر توزیع‌های لینوکس با یک مدیر بسته گرافیکی پیش‌فرض ارائه می‌شوند که به کاربران امکان مرور، نصب و مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری را به صورت بصری می‌دهد.
این ابزارها نمای جامعی از برنامه‌های نصب شده و به‌روزرسانی‌های موجود ارائه می‌دهند.
سیستم‌های مبتنی بر اوبونتو/دبیان
مرکز نرم‌افزار گنوم:
1. برنامه نرم‌افزار گنوم را از منوی برنامه‌های خود باز کنید.
2. برای مشاهده همه بسته‌های نصب شده به برگه Installed بروید.
3. می‌توانید بسته‌های خاص را جستجو یا در دسته‌ها مرور کنید.
مدیر بسته Synaptic:
اگر Synaptic از قبل نصب نشده است، آن را نصب کنید:
1. Synaptic را از منوی برنامه‌ها اجرا کنید.
2. از فیلتر Status برای مشاهده بسته‌های نصب شده استفاده کنید.
3. Synaptic به شما امکان می‌دهد بسته‌ها را برای نصب، حذف یا ارتقا به راحتی علامت‌گذاری کنید.
سیستم‌های مبتنی بر Red Hat/CentOS/Fedora
نرم‌افزار گنوم
1. نرم‌افزار گنوم را از منوی برنامه‌های خود باز کنید.
2. برای مشاهده همه بسته‌های نصب شده به بخش Installed بروید.
3. بسته‌ها را در صورت نیاز جستجو و مدیریت کنید.
DNFDragora
1. اگر DNFDragora از قبل نصب نشده است، آن را با استفاده ازدستور زیر نصب کنید
2. DNFDragora را از منوی برنامه‌ها اجرا کنید.
3. این برنامه یک رابط گرافیکی برای مدیریت بسته‌ها با استفاده از DNF فراهم می‌کند.
سیستم‌های مبتنی بر Arch Linux
Pamac Package Manager
1. اگر Pamac از قبل نصب نشده است، آن را با اجرای دستور زیر نصب کنید.
2. Pamac را از منوی برنامه‌های خود باز کنید.
3. برای مشاهده و مدیریت بسته‌ها به برگه Installed بروید.
OpenSUSE
Zypper GUI
1. اگر Zypper GUI از قبل نصب نشده است، با استفاده از زیر آن را نصب کنید.
2. Zypper GUI را از منوی برنامه‌ها اجرا کنید.
3. این برنامه یک رابط گرافیکی برای مدیریت بسته‌ها با استفاده از Zypper فراهم می‌کند.
خرید VPS لینوکس با دسترسی کامل SSH و منابع اختصاصی، مناسب برای برنامه‌نویسان، توسعه‌دهندگان و مدیران سایت در پارسدو فراهم است.
روش‌های فهرست‌بندی و مدیریت بسته‌های نصب‌شده در لینوکس
تسلط بر نحوه بررسی بسته‌های نصب‌شده در لینوکس برای مدیران، توسعه‌دهندگان و کاربران حرفه‌ای بسیار مهم است.
چه برای عیب‌یابی، بهینه‌سازی سیستم‌ها یا مهاجرت، دانستن نحوه بررسی نصب بودن یک بسته در لینوکس، گردش کار روان‌تر و پیچیدگی‌های کمتری را تضمین می‌کند.
این بخش تکنیک‌های پیشرفته‌ای را برای بررسی بسته‌های نصب شده در لینوکس پوشش می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا محیط‌های نرم‌افزاری خود را با دقت و کارایی مدیریت کنید.
شمارش بسته‌های نصب شده در توزیع‌های لینوکس
دانستن تعداد بسته‌های نصب شده روی سیستم شما می‌تواند بینش ارزشمندی در مورد حجم سیستم، وابستگی‌های غیرضروری و فرصت‌های بهینه‌سازی بالقوه به شما ارائه دهد.
شمارش بسته‌های نصب شده به شما امکان می‌دهد تا ردپای نرم‌افزار و پیچیدگی کلی سیستم را ارزیابی کنید.
در اینجا روش‌هایی برای یافتن بسته‌های نصب شده در لینوکس در توزیع‌های مختلف آمده است:
دبیان و اوبونتو
شما می‌توانید تمام بسته‌های نصب شده روی سیستم خود را با استفاده از موارد زیر بشمارید:
این دستور تمام بسته‌های نصب شده را فهرست می‌کند و از wc -l برای شمارش آنها استفاده می‌کند و نمای روشنی از بار نرم‌افزاری سیستم ارائه می‌دهد.
سیستم‌های مبتنی بر ردهت (Fedora, CentOS, RHEL)
در سیستم‌های مبتنی بر RPM، دستور زیر را اجرا کنید:
این دستور تعداد بسته‌های نصب شده را از طریق مدیر بسته RPM ارائه می‌دهد و به شما در سنجش اندازه پشته نرم‌افزاری خود کمک می‌کند.
سیستم‌های مبتنی بر آرچ (Manjaro, Arch Linux)
در توزیع‌های مبتنی بر Arch از دستور زیر استفاده کنید:
این دستور تمام بسته‌های نصب شده از طریق Pacman را شمارش می‌کند و به شما امکان می‌دهد نرم‌افزار سیستم را به سرعت ارزیابی کنید.
بکاپ از بسته‌های نصب شده برای مهاجرت یا بازیابی
یکی از بهترین روش‌ها برای بررسی برنامه‌های نصب شده در لینوکس، ایجاد بکاپ از لیست بسته‌های شما است. این امر به ویژه هنگام مهاجرت به یک دستگاه جدید یا بازیابی از یک خرابی سیستم مفید است.
با ذخیره لیست بسته‌های نصب شده، می‌توانید محیط خود را به طور یکپارچه در سیستم دیگری بازیابی کنید.
در این بخش نحوه بکاپ گیری از بسته‌های نصب شده در توزیع‌های مختلف آمده است:
دبیان و اوبونتو
از دستور زیر برای بکاپ از بسته‌های نصب شده خود استفاده کنید:
این دستور لیست جامعی از بسته‌های نصب شده را در یک فایل متنی ذخیره می‌کند و بازیابی یا مهاجرت به سیستم دیگر را آسان می‌کند.
سیستم‌های مبتنی بر Red Hat
برای CentOS، Fedora و RHEL، دستور زیر را اجرا کنید:.
این دستور لیستی از بسته‌های RPM نصب شده را ذخیره و یک بکاپ قابل اعتماد برای سیستم شما فراهم می‌کند.
سیستم‌های مبتنی بر Arch
در Arch Linux یا Manjaro، می‌توانید لیست بسته‌های نصب شده را با دستور زیر ذخیره کنید:
این دستور بسته‌های نصب شده را ضبط کرده و آنها را برای استفاده بعدی در یک فایل ذخیره می‌کند.
بازیابی بسته‌های نصب شده از نسخه بکاپ
پس از بکاپ گیری از بسته‌های نصب شده، بازیابی آنها در یک سیستم جدید یا بازیابی از یک مشکل ساده می‌شود.
با نصب مجدد بسته‌ها از یک لیست ذخیره شده، از ثبات اطمینان حاصل کرده و نیاز به نصب دستی را به حداقل می‌رسانید.
در این قسمت نحوه بازیابی بسته‌ها از نسخه بکاپ در توزیع‌های مختلف لینوکس آمده است:
دبیان و اوبونتو
برای بازیابی بسته‌ها از فایل بکاپ، از دستور زیر استفاده کنید:
این دستور تمام بسته‌ها را از لیست ذخیره شده نصب می‌کند و تضمین می‌کند که محیط شما دقیقا مانند قبل بازیابی می‌شود.
سیستم‌های مبتنی بر Red Hat
در Fedora، CentOS یا RHEL، دستور زیر را اجرا کنید:
این دستور بسته‌ها را از نسخه بکاپ شما دوباره نصب می‌کند و بازیابی سیستم را سریع و کارآمد می‌کند.
سیستم‌های مبتنی بر Arch
در Arch Linux، دستور زیر را اجرا کنید:
این دستور تضمین می‌کند که فقط بسته‌های از دست رفته دوباره نصب می‌شوند و از نصب‌های مجدد غیرضروری جلوگیری می‌شود.
نتیجه‌گیری
صرف زمان درمدیریت بسته‌های نصب‌شده در لینوکس برای حفظ امنیت و عملکرد روان سیستم ضروری است.
چه دقت ابزارهای خط فرمان را ترجیح دهید و چه سهولت رابط‌های گرافیکی، دانستن نحوه بررسی نصب یک بسته در لینوکس تضمین می‌کند که همیشه تصویر روشنی از محیط نرم‌افزار خود داشته باشید.
با تسلط بر این تکنیک‌ها، می‌توانید به راحتی بسته‌های نصب‌شده لینوکس را برای عیب‌یابی مشکلات، به‌روزرسانی وابستگی‌ها و حفظ سلامت کلی سیستم بررسی کنید.
این رویکرد پیشگیرانه نه تنها عملکرد را بهینه می‌کند، بلکه زیرساخت شما را در برابر خطرات احتمالی نیز تقویت می‌کند.