مقایسه CentOS و Ubuntu

در مقایسه CentOS و Ubuntu باید توجه نیم که CentOS آن چیزی نیست که قبلا بود. لینوکس CentOS قابل اعتماد و سرسخت از بین رفته است و به طور کامل با CentOS Stream جایگزین شده است. این تغییر اساسی نقش خود را در دنیای سرور تغییر می دهد.

اکنون CentOS Stream که به‌عنوان یک شاخه توسعه بالادستی برای Red Hat Enterprise Linux (RHEL) عمل می‌کند، به‌روزرسانی‌هایی را قبل از RHEL دریافت می‌کند و آن را به یک توزیع انتشاری تبدیل می‌کند. اگرچه برای توسعه‌دهندگانی که تغییرات آتی را آزمایش می‌کنند مفید است، اما برای محیط‌های پروداکشن که به ثبات طولانی‌مدت نیاز دارند، کمتر قابل پیش‌بینی بوده و ایده‌آل است.

برای سازمان هایی که به سیستم عامل پایدار و سازگار با RHEL نیاز دارند، جایگزین‌هایی مانند AlmaLinux و Rocky Linux وارد عمل می شوند و سازگاری باینری را با RHEL حفظ و شکاف ایجاد شده توسط CentOS Linux را پر می‌‎کنند.

این تغییر همچنین نحوه مقایسه CentOS و Ubuntu را در سال 2025 دوباره تعریف می‌کند. اگر ثبات اولویت شماست، CentOS Stream راه حل نیست. اوبونتو LTS یا جایگزین مبتنی بر RHEL انتخاب هوشمندانه‌تری برای استقرار آماده پروداکشن است.

تفاوت کلیدی بین CentOS و Ubuntu

اگرچه CentOS و Ubuntu به طور گسترده در محیط‌های سرور استفاده می شوند، اما تفاوت‌های اساسی در معماری، چرخه‌های به روز رسانی، مدیریت بسته و موارد استفاده کلی دارند. این تفاوت‌ها مستقیم بر ثبات طولانی مدت، امنیت و در دسترس بودن نرم افزار تاثیر می‌گذارد.

پایه سیستم و معماری

CentOS بر روی لینوکس Red Hat Enterprise، با استفاده از بسته‌های RPM که توسط YUM/DNF مدیریت می‌شوند، ساخته شده است که باعث سازگاری آن با نرم افزار سازمانی طراحی شده برای محیط های RHEL شد.
Ubuntu مبتنی بر دبیان است و از بسته‌های DEB که از طریق APT مدیریت می‌شوند، استفاده می‌کند. این سیستم مدیریت بسته به طور گسترده پشتیبانی می‌شود و اغلب برای کاربرانی که با توزیع‌های متمرکز سازمانی آشنا نیستند در دسترس است.

برای کسانی که از لینوکس CentOS استفاده می کنند، تغییر به Ubuntu نیاز به تطبیق با یک سیستم مدیریت بسته متفاوت دارد. کاربرانی که به یک محیط آشنا مانند RHEL نیاز دارند ممکن است AlmaLinux یا Rocky Linux را انتخاب‌های بهتری بدانند.

چرخه انتشار و پایداری

لینوکس CentOS از لحاظ تاریخی به پایداری شناخته شده بود، زیرا از چرخه به‌روزرسانی RHEL پیروی می‌کرد. با این حال، CentOS Stream یکسان عمل نمی‌کند. به‌جای دریافت به‌روزرسانی‌ها پس از آزمایش در RHEL، اکنون آنها را قبل از RHEL دریافت می‌کند که آن را به یک سیستم انتشاری (rolling-release) تبدیل می‌کند.

در مقابل، Ubuntu دارای چرخه های به روز رسانی قابل پیش بینی است. نسخه های LTS هر دو سال یکبار منتشر می‌شوند و پنج سال به روز رسانی امنیتی دریافت می‌کنند که آنها را برای استفاده طولانی مدت در تولید مناسب می‌نماید.

برای هر کسی که به ثبات در برابر به روز رسانی های مداوم نیاز دارد، Ubuntu LTS گزینه قابل اعتمادتری نسبت به CentOS Stream است.

عملکرد و استفاده از منابع

لینوکس CentOS برای کارهای سازمانی با رویکردی مینیمالیستی بهینه شده بود که سربار نرم افزار غیر ضروری را کاهش می داد. تسلط لینوکس در میزبانی وب مشهود است، با 96.3٪ از یک میلیون وب سرور برتر که بر روی لینوکس اجرا می شوند. اوبونتو (Ubuntu)، اگرچه کارآمد است، اما به طور پیش‌فرض دارای ویژگی‌های داخلی بیشتری است، که باعث می‌شود کمی بر روی منابع سیستم سنگین‌تر شود.
برای میزبانی VPS و رایانش ابری، اوبونتو به دلیل ادغام قوی با AWS، Google Cloud و Microsoft Azure به یک انتخاب رایج تر تبدیل شده است. بسیاری از ارائه دهندگان ابر، اوبونتو را به عنوان سیستم عامل پیش فرض به دلیل پشتیبانی گسترده و به روز رسانی های مکرر آن ارائه می دهند.

در مقابل، CentOS به طور سنتی در مراکز داده سازمانی استفاده می‌شد که ثبات بلندمدت اولویت اصلی بود. از آنجایی که CentOS Stream دیگر آن استاندارد را برآورده نمی‌کند، کاربرانی که به یک سیستم‌عامل پایدار و کم نگهداری نیاز دارند، ممکن است Ubuntu LTS یا جایگزین مبتنی بر RHEL را ترجیح دهند.

CentOS Stream مدام به‌روزرسانی می‌شود که می‌تواند باعث تغییرات عملکردی شود. این تغییرات به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند زودتر به ویژگی‌های جدید دسترسی پیدا کنند، اما ممکن است لازم باشد مدیران به‌روزرسانی‌ها را با دقت بیشتری زیر نظر بگیرند تا از رفتار غیرمنتظره جلوگیری کنند.

Ubuntu رویکرد ساختاری‌تری دارد، به خصوص با نسخه های پشتیبانی طولانی مدت (LTS) خود. این نسخه‌ها به‌روزرسانی‌ها را در یک زمان‌بندی ثابت دریافت می‌کنند و عملکرد را در طول زمان قابل پیش‌بینی‌تر نگه می‌دارند.

ویژگی‌های امنیتی و به روز رسانی

CentOS و Ubuntu هر دو از چارچوب‌های امنیتی برای کنترل دسترسی به سیستم استفاده می‌کنند. CentOS به SELinux متکی است، در حالی که اوبونتو از AppArmor استفاده می‌کند.

SELinux سیاست‌های سختگیرانه ای را در سطح گرانول اعمال می کند، اما نیاز به پیکربندی دقیق دارد. بسیاری از مدیران به دلیل پیچیدگی آن را غیرفعال می‌کنند. در مقابل، AppArmor راه اندازی آسان تر است اما سطح یکسانی از کنترل را ارائه نمی‌دهد.
به روز رسانی های امنیتی نیز متفاوت عمل می‌کنند. اوبونتو LTS از یک چرخه به روز رسانی ساختاریافته با وصله های مکرر و مستند پیروی می کند. CentOS Stream به‌طور مرتب به‌روزرسانی‌ها را دریافت می‌کند، اما همیشه قبل از انتشار به‌طور کامل آزمایش نمی‌شوند.

برای کسانی که به به روز رسانی‌های امنیتی قابل پیش بینی نیاز دارند، اوبونتو LTS انتخاب امن تری است. سازمان هایی که به دنبال سازگاری RHEL بدون غیرقابل پیش بینی بودن CentOS Stream هستند، می توانند از AlmaLinux یا Rocky Linux استفاده کنند که از استانداردهای امنیتی مشابه لینوکس سنتی CentOS پیروی می کنند.

پشتیبانی جامعه و داکیومنت

Ubuntu دارای یک جامعه بزرگ و اسناد گسترده است که آن را به یکی از در دسترس ترین توزیع های لینوکس برای مبتدیان و مدیران با تجربه تبدیل می کند. Canonical همچنین برای شرکت هایی که نیاز به کمک حرفه ای دارند، پشتیبانی رسمی ارائه می دهد.

CentOS زمانی به طور گسترده توسط پایگاه کاربران سازمانی خود پشتیبانی می شد، اما تغییر به CentOS Stream منجر به تکه تکه شدن آن شد. بسیاری از کاربران به AlmaLinux یا Rocky Linux نقل مکان و شبکه پشتیبانی CentOS را تقسیم کرده‌اند.

برای کاربرانی که به پشتیبانی قوی جامعه و مستندات گسترده نیاز دارند، اوبونتو (Ubuntu) انتخاب بهتری است.

مزایای CentOS

قبل از توقف، CentOS به طور گسترده در محیط های سازمانی و میزبانی استفاده می‌شد. بزرگترین نقطه قوت آن ثبات بود. که از Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ساخته شده است، از همان مدل انتشار پیروی می کند و سیستمی سازگار و آزمایش شده را تضمین می کند.

CentOS همچنین با RHEL سازگار باینری بود و به کسب و کارها اجازه می داد نرم افزار Red Hat را بدون تغییر اجرا کنند. این امر استقرار را آسان تر کرد، به ویژه برای شرکت هایی که به برنامه های مبتنی بر RHEL متکی هستند.

SELinux به طور پیش‌فرض فعال شده است و یک چارچوب امنیتی قوی برای مدیریت مجوزها ارائه می‌کند. در حالی که به پیکربندی دقیق نیاز داشت، به شرکت ها کنترل بیشتری بر امنیت سیستم داد.

در نهایت، CentOS رایگان بود، و آن را تبدیل به یک جایگزین عملی برای RHEL برای سازمان‌هایی کرد که نیازی به پشتیبانی رسمی نداشتند.

معایب CentOS

CentOS همچنان توسط 22٪ از سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرد و بخش فناوری نرخ استفاده حتی بالاتر از 28٪ را نشان می دهد. با این حال، با وجود نقاط قوت، CentOS نقاط ضعف خود را داشت. یکی از بزرگترین مشکلات در دسترس بودن نرم افزار بود. در مقایسه با اوبونتو، CentOS یک مخزن نرم افزار کوچکتر داشت. بسیاری از برنامه ها به جای اینکه به راحتی در دسترس باشند، باید از طریق مخازن شخص ثالث مانند EPEL نصب می شدند.
چالش دیگر حمایت تجاری محدود بود. برخلاف اوبونتو که از طریق Canonical پشتیبانی رسمی دارد، CentOS کاملا به کمک های اجتماعی متکی بود. کسب‌وکارهایی که به پشتیبانی حرفه‌ای نیاز دارند باید به RHEL تغییر می‌کردند یا برای خدمات شخص ثالث پرداخت می‌کردند.

CentOS همچنین چرخه به‌روزرسانی کندی داشت که هم یک مزیت و هم یک اشکال بود. در حالی که این ثبات را تضمین می‌کرد، به این معنی بود که نسخه‌های نرم‌افزار در طول زمان قدیمی می‌شدند مگر اینکه به‌صورت دستی به‌روزرسانی شوند.

با متوقف شدن لینوکس CentOS، این اشکالات حتی بیشتر مرتبط هستند. CentOS Stream همان ثبات را ارائه نمی دهد و مزایایی که CentOS لینوکس را قابل اعتماد کرده است تا حد زیادی به AlmaLinux و Rocky Linux منتقل شده است.

علاوه بر AlmaLinux و Rocky Linux، دبیان جایگزین دیگری است که برای کاربرانی که به دنبال ثبات هستند، به خوبی کار می کند. از یک چرخه انتشار محتاطانه پیروی می کند و قابلیت اطمینان را در اولویت قرار می دهد. این آن را به گزینه ای قوی برای محیط های سازمانی تبدیل می کند که ثبات سیستم از به روز رسانی های مکرر مهم تر است. همچنین دارای یک مخزن نرم افزاری بزرگ است که نیاز به منابع شخص ثالث را کاهش می دهد.

مزایای اوبونتو

Ubuntu به دلیل چندین عامل انتخابی قوی برای محیط های سرور باقی می ماند. یکی از بزرگترین نقاط قوت آن سهولت استفاده است. در مقایسه با CentOS، راه اندازی اوبونتو ساده تر است که آن را به گزینه ای ایده آل برای کاربران و توسعه دهندگان جدید تبدیل می کند. همچنین پشتیبانی داخلی بهتری از نرم افزارهای مدرن ارائه می دهد و نیاز به مخازن شخص ثالث را کاهش می دهد. سازگاری آن با تکنیک های مجازی سازی پیشرفته، مانند nested virtualization ، به کاربران اجازه می دهد ماشین‌های مجازی را در ماشین های مجازی اجرا کنند و محیط های تست و توسعه را بهبود ببخشند.

مزیت دیگر چرخه انتشار ساختار یافته آن است. نسخه های LTS (پشتیبانی بلند مدت) پنج سال به روز رسانی دریافت می کنند و اوبونتو را به گزینه ای قابل پیش بینی برای سرورهای تولید تبدیل می کند. این سطح از ثبات به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد بدون نگرانی در مورد تغییرات غیرمنتظره سیستم، برنامه‌ریزی کنند.

برای کسانی که در رایانش ابری کار می کنند، اوبونتو حضور پررنگی دارد. این رایج ترین توزیع لینوکس در AWS، Google Cloud و Microsoft Azure است. سازگاری آن با فناوری‌های کانتینری‌سازی، مانند Docker و Kubernetes، آن را برای استقرار برنامه‌های مدرن مناسب می‌سازد.

Ubuntu همچنین دارای یک جامعه بزرگ و گزینه های پشتیبانی تجاری است. پذیرش گسترده اوبونتو در سهم 2.19 درصدی آن از بازار سرور و سیستم عامل دسکتاپ منعکس شده است. Canonical برای سازمان هایی که به کمک مستقیم نیاز دارند، پشتیبانی در سطح سازمانی ارائه می دهد، چیزی که CentOS Linux هرگز ارائه نکرد.

معایب اوبونتو

اوبونتو دارای نکات منفی است که قابل تامل است. یکی از آنها به روز رسانی های مکرر است. در حالی که نسخه های LTS پایدار هستند، کاربرانی که نسخه های غیر LTS را اجرا می کنند باید سیستم های خود را هر شش ماه یکبار ارتقا دهند.

اشکال دیگر این است که تنظیمات پیش‌فرض Ubuntu بر قابلیت دسترسی متمرکز است، که ممکن است برای محیط‌های سازمانی که به سیاست‌های امنیتی سفارشی‌سازی‌شده‌تری نیاز دارند، مناسب نباشد. از سوی دیگر، اوبونتو با SELinux به طور پیش فرض فعال نیست، به این معنی که مدیران باید تنظیمات امنیتی اضافی را به صورت دستی پیکربندی کنند.

برای کسانی که از مدیریت بسته مبتنی بر RPM استفاده می کنند، تغییر به بسته های APT و DEB نیاز به تنظیمات در گردش کار دارد. در حالی که سیستم مدیریت بسته اوبونتو به طور گسترده پشتیبانی می شود، با CentOS و RHEL متفاوت است، که می تواند مهاجرت ها را پیچیده تر کند.

خرید vps لینوکس یک ماشین مجازی کامل است که امکان دسترسی SSH طبق آموزش را به آن خواهید داشت.
خرید vps لینوکس در پنج موقعیت جغرافیایی ایران، ترکیه، هلند، آلمان و آمریکا با قابلیت تحویل آنی در پارسدو فراهم است.

کدام یک با نیازهای شما مطابقت دارد؟

سال‌ها بحث سرور CentOS و Ubuntu حول محور ثبات در مقابل انعطاف‌پذیری بود. لینوکس CentOS برای قابلیت اطمینان طولانی مدت انتخاب شد، در حالی که اوبونتو به دلیل سهولت استفاده و به روز رسانی های مکرر ترجیح داده شد. اکنون که CentOS Linux متوقف شده است، سوال این است که آیا CentOS Stream جایگزین مناسبی است یا کاربران باید به اوبونتو مهاجرت کنند.

برای کسانی که به دنبال جایگزین مستقیم CentOS هستند، AlmaLinux و Rocky Linux تجربه ای نزدیکتر به لینوکس CentOS اصلی نسبت به CentOS Stream ارائه می دهند. این توزیع ها از چرخه به روز رسانی قابل پیش بینی تری پیروی می کنند. با این حال، برای کاربرانی که روی محیط‌های ابری، سازگاری با نرم‌افزار و نگهداری آسان‌تر تمرکز می‌کنند، Ubuntu LTS انتخاب بهتری است.

نتیجه گیری

تفاوت بین CentOS و Ubuntu اکنون بیش از هر زمان دیگری قابل توجه است. CentOS Linux از بین رفته است و CentOS Stream جایگزین مستقیمی نیست. اوبونتو، با نسخه های LTS و پشتیبانی طولانی مدت، یک انتخاب پایدار برای سرورهای تولیدی باقی می ماند.

برای کاربرانی که به یک جایگزین سازگار با RHEL نیاز دارند، AlmaLinux یا Rocky Linux بهترین گزینه‌ها هستند. با این حال، برای کسانی که به دنبال پشتیبانی ابری، مستندات بهتر و مدیریت بسته های ساده تر هستند، Ubuntu LTS بهترین گزینه است.